Phay được xem là phiên bản đối lập của tiện khi phôi sẽ được cố định chặt ở trên bàn máy, còn dao cắt sẽ được xoay bởi trục chính, phối hợp cùng chuyển động của với bàn máy gia công để thực hiện các chuyển động tịnh tiến, quỹ đạo cung tròn, đường cong, v…v…

Phương pháp phay cơ bản được chia làm 2 loại:

1. Phay cạnh (平フライス): Sử dụng lưỡi của phần mặt trụ tròn ở thân dao để cắt gọt.
2. Phay mặt (正面フライス): Sử dụng lưỡi ở phần đầu dao để cắt gọt.

Hình 1. Các phương pháp phay cơ bản

Về chủng loại, dao phay được chia làm các loại sau:

1. Dao liền thân (ソリッド工具):
   1. Xuất hiện từ lúc gia công cắt gọt mới được khai sinh cho đến nay. Phần thân và lưỡi được làm từ một phôi duy nhất, phần lưỡi sẽ được cắt gọt thành những rãnh xoắn ốc và thường được phủ 1 lớp coating.
   2. Ưu điểm: giá thành rẻ, nhiều chủng loại.
   3. Nhược điểm: khi lưỡi dao bị mòn phải đi mài lại, tốn thời gian chờ và làm đội chi phí, thêm nữa sau khi mài thì chiều dài lưỡi dao bị ngắn đi, dễ dẫn đến thiếu chiều dài lưỡi so với tính toán ban đầu của người làm chương trình gia công, nếu không chú ý có thể gây va đập giữa máy và phôi.

2. Dao gắn mảnh dao (インサート方式工具):
   1. Phần thân và đầu dao sẽ đi liền với nhau. Đầu dao sẽ gắn thêm các mảnh dao phù hợp với vật liệu cần cắt, do đó khi muốn cắt vật liệu khác chỉ cần thay mảnh dao là được. 
   2. Ưu điểm: có tính tùy biến cao, chiều dài lưỡi dao luôn luôn cố định, dễ lên kế hoạch cho người làm chương trình gia công, mảnh dao sau khi mòn có thể vứt đi thay mảnh dao mới, không cần phải mang đi mài nên trong xưởng không cần trữ quá nhiều dao cùng loại. 
   3. Nhược điểm: chiều dài mảnh dao có giới hạn nên không phù hợp để cắt những cạnh, rãnh sâu khoảng 20mm trở lên, mảnh dao có giá thành đắt, thường rơi vào tình trạng hết hàng, tốn thời gian thay mảnh dao đối với những dao phay mặt có 10 lưỡi trở lên

3. Dao thay đầu (ヘッド交換式):
   1. Chủng loại mới nhất so với 2 loại trên, đầu dao sẽ được gắn với thân thông qua phần ren, đầu dao có thể là loại gắn mảnh dao hoặc không
   2. Ưu điểm là có thể chọn đầu dao tương ứng với vật liệu cần cắt, chiều dài lưỡi dao luôn không đổi, thay đầu dao tiết kiệm thời gian hơn so với thay mảnh dao. 
   3. Nhược điểm: khi lưỡi dao bị mòn phải thay cả phần đầu nên giá thành rất đắt, dẫn đến chưa phổ biến, hiện nay không có dao có đường kính to từ 100mm trờ lên

Về công dụng, dao phay được chia làm các loại sau:

1. Dao phay thô（荒加工用）: Mục đích của gia công thô là để trong thời gian ngắn nhất làm sao có thể loại bỏ đi nhiều vật liệu nhất, nên như ví dụ ở hình dưới thì hình dáng dao phay ngón thô có nhiều rãnh răng cưa (ニック), góc bo lớn để gọt được nhiều vật liệu những vẫn tránh làm mòn dao

2. Dao phay tinh (仕上げ加工用): Sau khi loại bỏ hầu hết vật liệu khi phay thô thì nhu cầu tiếp theo là gia công ra bề mặt có độ chính xác và độ nhẵn theo yêu cầu, nên như ví dụ ở hình dưới lưỡi dao phay tinh sẽ không có phần răng cưa, tối đa có thể lên đến 8 lưỡi để tăng hiệu suất cắt

Tuy nhiên, với xu thế thay mảnh dao hoặc thay đầu như hiện nay thì hình dáng đặc trưng của dao phay tinh và phay thô cũng dần biến mất. Thay vào đó thì việc sử dụng 1 thân dao, dùng mảnh dao hoặc đầu dao tinh và thô sẽ mang lại hiệu suất cao hơn do không cần tháo thân dao khỏi đồ kẹp 

Thân bút, 🖊

Đậu Xanh

#giacông #giacôngcơkhí #CNC

#Pinus

#kểchuyệnvềgiacôngphay